Translate

Wednesday, May 12, 2021

गणित शिकूया 5 : "दशांश अपूर्णांकांचा गुणाकार सोप्या पद्धतीने शिकूया | Decimal Multiplication in Marathi"




दशांश अपूर्णांक संख्यांचा गुणाकार

                                    

                      दशांश अपूर्णांकांचा गुणाकार |Multiplications of Decimal Fractions - dshansh apurnakancha gunakar| ही एक गणितातील महत्वाची क्रिया आहे.

गणित शिकण्यासाठी व आपला गणित विषय चांगला होण्यासाठी गणितातील अनेक छोटी छोटी कौशल्य आपल्याला आली पाहिजेत. आज असेच एका महत्त्वाच्या छोट्या कौशल्याची माहिती पाहू. ते कौशल्य म्हणजे दशांश अपूर्णांकांचा गुणाकार |Multiplications of Decimal Fractions - dshansh apurnakancha gunakar| 

   अनेक प्रकारची उदाहरणे सोडविताना दशांश अपूर्णांक संख्यांचा  गुणाकार  करावा लागतो. गुणाकार करण्याचे कौशल्य नसल्यास गुणाकार चुकतो. उत्तर चुकते.परिणआपले गुण कमी होतात. यासाठी दशांश अपूर्णांकांचा गुणाकार करण्याचा सराव करा. ऑनलाईन टेस्ट च्या माध्यमातून आपल्या गुणाकार कौशल्याच्या बाबतीत पडताळा घ्या.

      

 🔢 दशांश अपूर्णांकांचा गुणाकार (Multiplication of Decimal Fractions)


"दशांश म्हणजे केवळ पूर्णांक नाही, तर अपूर्णतेची गणिती भाषा!"


🧠 दशांश अपूर्णांक म्हणजे काय?


दशांश अपूर्णांक म्हणजे अशा संख्यांचा प्रकार की ज्यामध्ये पूर्णांकाच्या नंतर दशांश चिन्ह ( बिंदू .) असतो.

उदाहरणार्थ:

2.5, 0.75, 3.06 या सर्व संख्यांना दशांश अपूर्णांक म्हणतात.


दशांश अपूर्णांक संख्यांचा  गुणाकार :


   दशांश चिन्हे विचारात न घेता प्रथम ( पूर्णांक संख्येप्रमाणे ) नेहमीच्या पद्धतीने गुणाकार करा.

दिलेल्या संख्यांमध्ये ( गुण्य व गुणकामध्ये ) दशांश चिन्हानंतर जेवढी एकूण स्थळे असतील तितकी स्थळे गुणाकारात( दशांश चिन्हानंतर )  उजवीकडे येतील अशा ठिकाणी दशांश चिन्ह लिहा.

उदा.     1.3  ×  1.04

13   ×  104   =  1352


दिलेल्या संख्यांमध्ये ( गुण्य व गुणकामध्ये ) दशांश चिन्हानंतर  एकूण स्थळे  3 आहेत.

3 स्थळे गुणाकारात( दशांश चिन्हानंतर )  उजवीकडे येतील अशा ठिकाणी दशांश चिन्ह लिहा.

1.3  ×  1.04     =   1.352

लक्षात ठेवा:

✍️ दशांश अपूर्णांकांचा गुणाकार कसा करावा?


दशांश अपूर्णांकांचा गुणाकार करताना खालील टप्पे पाळावेत:


🧮 पायरी १:


दोन्ही दशांश संख्यांमधून दशांश  चिन्ह (बिंदू) काढून संख्येला पूर्णांकात रूपांतर करा.


🧮 पायरी २:


मिळालेल्या पूर्णांकांचा सामान्य गुणाकार करा.


🧮 पायरी ३:


गुणाकारानंतर उत्तरात दशांश चिन्ह (बिंदू)टाका.

दोनही संख्यांमधील एकूण दशांश स्थानांची संख्या मोजा आणि उत्तरात तितकीच दशांश स्थानं ठेवा.


✅ उदाहरणे:


उदाहरण १: 2.5 × 1.2


🔹 दशांश चिन्ह न काढता:

  2.5 = (1 दशांश स्थान)

  1.2 =  (1 दशांश स्थान)

➡️ दशांश चिन्ह काढून:


25 × 12 = 300


🔹 एकूण दशांश स्थान = 1 + 1 = 2

➡️ उत्तर = 3.00 ➡️ 3

---


उदाहरण २: 0.6 × 0.3


🔹 0.6 =  (1 दशांश)

  0.3 =  (1 दशांश)

➡️दशांश चिन्ह काढून:

 6 × 3 = 18

➡️ दशांश स्थान = 1 + 1 = 2

➡️ उत्तर = 0.18

---


उदाहरण ३: 1.25 × 2.4


🔹 1.25 = (2 दशांश)

  2.4 = (1 दशांश)

➡️ दशांश चिन्ह काढून:

125 × 24 = 3000

➡️ दशांश स्थान = 2 + 1 = 3

➡️ उत्तर = 3.000 ➡️ 3


💡 टीप:


गुणाकार करताना दशांश स्थान लक्षात ठेवणे अत्यंत महत्त्वाचे.


उत्तर नेहमी संख्येच्या दशांश स्थानांच्या संख्येनुसार विभाजित केले जाते.


📘 अभ्यासासाठी प्रश्न:


1. 0.4 × 0.2 = ?



2. 1.3 × 0.05 = ?



3. 2.25 × 1.2 = ?



4. 0.6 × 0.06 = ?



5. 3.5 × 0.4 = ?


📚 उपयुक्तता:


शालेय अभ्यासात, स्पर्धा परीक्षांमध्ये व दैनंदिन व्यवहारांमध्ये दशांश गुणाकार खूप उपयोगी आहे.


गणितातील गती व अचूकता वाढवण्यासाठी हे उदाहरणे नक्की सराव करा.



🎯 निष्कर्ष:


दशांश अपूर्णांकांचे गुणाकार हे सोपे असून फक्त थोडे नियम लक्षात घेतले तर कोणतीही अडचण राहत नाही. सराव करत राहा आणि गणितावर प्रभुत्व मिळवा.




खालील चाचणी सोडवा 


आपल्याला दशांश अपूर्णांकांचा गुणाकार  करणे या प्रकारच्या उदाहरणांचा सराव होण्यासाठी खाली लिंक दिलेली आहे. लिंक वर क्लिक करा.  त्यामध्ये उदाहरणे दिलेली आहेत.


 उदाहरणे सोडवण्यासाठी खालील सूचनांचा वापर करावा.


1) पुढे दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून येणारे दहा प्रश्न (questions) स्वतः सोडवण्याचा प्रयत्न करावा .


2) तुम्ही दिलेले उत्तर बदलण्यासाठी clear selection या बटणावर क्लिक करावे.


3) त्यानंतर submit या बटणावर क्लिक करावे. submit बटणावर क्लिक केल्यावर आपला पेपर submit  होईल .


4) त्यापुढे view score या बटनावर क्लिक करावे . 


4) त्यानंतर आपले किती  प्रश्न  (question ) बरोबर सोडवले आहेत  ते समजेल व  चुकलेल्या प्रश्नाच्या  ( questions )  उत्तराचे  स्पष्टीकरण (explanation)  Feedback मध्ये  आपल्याला सादर होईल. 


5) उदाहरणाचे उत्तर कोणता पर्याय येईल त्या पर्यायावर click  करावे .


पुढे दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून येणारे दहा questions स्वतः सोडवण्याचा प्रयत्न करावा .


 

    खालील लिंक क्लिक करा.

              👇



https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSe722Igno0634w7OFCeMFRbKd5hterOmx4Ydzn2pcaV9JB5PA/viewform?usp=sf_link



चाचणी संबंधी कंमेंट्स (टिप्पणी )


एंटर  करा व प्रकाशित करावर क्लिक करा 





                                                                     👇



Post a Comment

0 Comments:

Post a Comment

0 Comments:

Post a Comment